Zastosowania próżni
Zastosowanie próżni jest bardzo szerokie i bez przesady można powiedzieć że wiele procesów i technologi i nie mogłoby bez niej istnieć. Poniżej przytaczamy niektóre zastosowania. Te same procesy wykorzystują różne zakresy podciśnień i dlatego mogą występować w poniższym „wykazie” kilkakrotnie.
Próżnia niska (do 1hPa(do 1×10-0hPa))
- suszenie próżniowe
- odgazowywanie tworzyw
- impregnacja (przepajanie)
- sterylizacja plazmowa
Próżnia średnia (do 0,001hPa, (do 1×10-3hPa)):
- metalurgia próżniowa
- wytwarzanie powłok
- nanoszenie warstw poprzez rozpylanie katodowe
- liofilizacja (suszenie sublimacyjne)
Próżnia wysoka (do 0,000001hPa, (do 1×10-6hPa)):
- nanoszenie powłok poprzez naparowywanie (źródła gorące) i z źródeł magnetronowych
- wytwarzanie powłok w procesach reaktywnych
Próżnia ultrawysoka (do 0,000000001 hPa i wyżej(do 1×10-9hPa i wyżej)):
- badania materiałów i procesów
- symulatory przestrzeni kosmicznej
Niektóre z powyższych zastosowań będziemy starali się opisać dokładniej.
W razie jakichkolwiek pytań prosimy o kontakt poprzez pocztę elektroniczną, telefonicznie lob osobiście (po wcześniejszym umówieniu).
W celu wytworzenia próżni stosujemy szereg urządzeń technicznych, których konstrukcja zależy od wykorzystanej zasady działania i założonego ciśnienia końcowego.
Grupę pomp mechanicznych można podzielić na: pompy obrotowe i membranowe.
Wśród pomp obrotowych występują pompy łopatkowe jedno i dwustopniowe, pompy suwakowe, pompy z pierścieniem cieczowym (głównie wodnym), pompy Roota oraz pompy molekularne i turbomolekularne. Niektóre z nich wymagają wytworzenia próżni wstępnej.
Można przy ich pomocy wytworzyć próżnię o ciśnieniu końcowym od 100 do 1×10-9hPa.
Pompy membranowe budowane są jako jedno, dwu i wielostopniowe. Pozwalają na uzyskanie ciśnienia końcowego 0.2 hPa.
Charakteryzują się wytwarzaniem czystej próżni.
Wśród pomp strumieniowych (elektorowych) występują: pompy wodne, powietrzne, parowe i dyfuzyjne. Pompy dyfuzyjne wymagają wytworzenia próżni wstępnej. Ciśnienia końcowe uzyskiwane przy pomocy tych pomp są od 30 do 1×10-9hPa.
Pompy sorpcyjne wykorzystują zjawisko pochłaniania gazów przez niektóre materiały. Charakteryzują się brakiem elementów ruchomych oraz wytwarzaniem próżni nieskażonej parami oleju (pod warunkiem że do wytworzenia próżni wstępnej zostały użyte pompy bezolejowe). W niektórych pompach występuje zjawisko zróżnicowanej szybkości pompowania gazów o różnych własnościach fizyko-chemicznych.
Pompy kriogeniczne wykorzystują zjawisko kondensacji cząstek pompowanego gazu na powierzchniach ochłodzonych do bardzo niskich temperatur (temperatura ciekłego wodoru i helu). W pompach tych występuje zjawisko zróżnicowania szybkości pompowania gazu w zależności od temperatury skraplania.
Pomiary próżni
Do pomiaru obniżonych ciśnień stosujemy obecnie zgodnie z międzynarodowym systemem jednostek skalą wyrażającą ciśnienie w Pa (Paskal). W praktyce stosowaną jednostką jest hPa (hektoPaskal). Jest to o tyle wygodne że nie odbiega od skali w mbarch, a niewiele się różni od skali w Tr (Torr) (mmHg).